به گزارش خبرگزاری مهر؛ نشست سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» برگزار شد، در این نشست علی فروزانفر و کوروش زارعی به تبیین برنامه های این رویداد پرداختند. سوگواره عاشورایی «رستخیز عام» در بخش های هنرهای تجسمی، نمایش، موسیقی، ادبیات از ۲۰ تا ۲۶ مردادماه در محوطه و گالری های حوزه هنری برگزار خواهد شد.
این رویداد آئینی شامل رادیو تئاتر، نمایش عروسکی، اجرای نمایش «علیا مخدره»، تعزیه، نمایشگاه ادوات تعزیه، نمایشگاه عکس، نمایشگاه نقاشی های عاشورایی، آواها و نواهای عاشورایی، کنسرت عاشورایی وداع، شب شعر و ادبیات عاشورایی با عنوان «گنجشک و جبرئیل»، شب خاطره، رندان تشنه لب و نغمه های عاشورایی است. نمایش عروسکی که ویژه مخاطب کودک و نوجوان است در تماشاخانه مهر و نمایش «علیا مخدره» که اثری ویژه بانوان است در تالار سوره اجرا می شوند.
علی فروزانفر در آغاز نشست گفت: «رستخیز عام» ادای دین هنرمندانه به سوی امام حسین است که امسال هنرمندان در حوزه هنری در حال اجرا و برنامه ریزی آن هستند. هنرمندان به مدت هشت شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد در حوزه هنری از ساعت ۱۸ تا ۲۲ اقدام به نمایش بخش های مختلف هنر می کنند و آثار آن ها در این برنامه عرصه و یا تولید خواهند شد. در این رویداد ۴۰ برنامه مجزا از یک دیگر در حال اجرا و برنامه ریزی است که مرکز سلوک، انتشارات سوره مهر، دفتر معماری و حتی دفتر طنز و بخش های مختلف حوزه هنری درگیر این رویداد هنرمندانه است.
کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: آئین های عاشورایی از بوشهر و هرمزگان و اهواز و … خواهیم داشت پس از آن نمایشی عروسکی با محوریت حضرت علی اصغر برگزار می شود. ترجمه عربی این نمایش نیز در حال اجراست تا در پیاده روی اربعین به نمایش گذاشته شود و این خلأ تولید محتوا برای سنین کم را پر کنیم. پس از آن در رواق شهدا، برنامه تعزیه خواهیم داشت، ما سعی کردیم از تهران، تفرش، فراهان و… بهترین های تعزیه ایران در این بخش دعوت کنیم تا به اجرا بپردازند و سعی کردیم به گونه ای برنامه ریزی کنیم که هر شب، تعزیه ای متفاوت اجرا شود. همچنین تلاش شده در این اجراها اضافات تعزیه را حذف کنیم و به اصل واقعه و روایت بپردازیم به همین علت زمان تعزیه کمتر و جذابیت آن بیشتر شده.. سعی شده آئین های عاشورایی استان ها با موسیقی مخصوص هر استان برگزار شود. ذوالجناح گردانی و حنابندان قاسم هرمزگان، گهواره گردانی مازندران، سنج و دمام و شروه خوانی بوشهری در این برنامه اجرا می شود.
علی فروزانفر در مورد وجه تسمیه این رویداد توضیح داد: در باب وجه تسمیه سوگواره، شعر محتشم را همه شنیده ایم.«باز این چه شورش است که در خلق عالم است؛ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است» در بیت پنجم این شعر آمده «گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست این «رستخیز عام» که نامش محرم است».
معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: اسم رستخیز عام از این شعر گرفته شده که به آئین محرم و عاشورا اشاره دارد. اگر بخواهم به وجه تمایز این سوگواره با دیگر برنامه های حوزه هنری اشاره کنم باید بگویم مخاطب این رویداد مردم هستند، درهای حوزه هنری به روی عموم باز می شود و در سالن ها، گالری ها و محوطه حوزه هنری برنامه های مختلف برگزار خواهد شد، ما در این رویداد با مواجهه مردم و هنرمندان به صورت نزدیک رویارو می شویم.
وی افزود: برنامه «محفل رندان تشنه لب» در ۲۳ مرداد در تالار سوره، کنسرتی با نام «روایت وداع» در تاریخ ۲۱ و ۲۴ مرداد ساعت ۲۰ تالار سوره اجرا می شود که در آن یک ارکست سی نفره به روایت خوانی وداع های شهدای عاشورا می پردازند. نمایش «علیا مخدره» که یک کار عاشورایی مربوط به گروه هنر مقدس است از ۲۶ مرداد ماه به مدت هفت شب در سالن سوره برای بانوان اجرا خواهد شد.
فروزانفر عنوان کرد: محفل ادبی «گنجشک و جبرائیل» برگزار خواهد شد که محفلی برای شعرخوانی شهدای بزرگ آئینی کشور است که به دبیری آقای داوودی برگزار خواهد شد، شاعرانی همچون فیض، غزوه، بیابانکی، مؤدب، صرافان و سهرابی نژاد در این برنامه به شعرخوانی و خاطره گویی خواهند پرداخت.
وی افزود: اجرای آئین های عاشورایی که از چهار استان کشور است هر کدام دو شب از ۲۰ تا ۲۷ مرداد اجرا خواهد شد. آواها و نواهای عاشورایی برنامه ای است که در آن به خوانندگی در کنار نوازندگی نی پرداخته خواهد شد. سینما محرم که به پخش تیزر، فیلم کوتاه و کلیپ های عاشورایی خواهد پرداخت. همچنین در کارگاه هنرهای اسلامی مهرسازی، آیینه کاری، کاشی هفت رنگ و چند هنر دیگر در معرض دید مخاطبان قرار خواهد گرفت.
معاون هنری حوزه هنری مطرح کرد: نمایشگاه آثار تصویرسازی شده از کتاب «توفان البکا» در بخشی از رواق آینه اجرا خواهد شد. همچنین سی اثر از نقاشی های عاشورایی واقع در گنجینه حوزه هنری، از گنجینه خارج شده و در گالری خانه عکاسان اکران می شود. همزمان با تمامی این برنامه ها هنرمندان مرکز هنرهای تجسمی به خلق آثار در حوزه نقاشی، خط، تذهیب و هنرهای دیگر می پردازند. چندین و چند برنامه دیگر به عنوان پیوست های رسانه ای و هنری و رویدادی به این سوگواره کمک می کنند.
فروزانفر مطرح کرد: نمایشگاه آثار عاشورایی سوره مهر و مرکز هنری رسانه ای سلوک که متولی نشریه سوره است را در رویداد «رستخیز عظیم» خواهیم داشت. استودیو عکس عاشورایی کودک را داریم، مجموعه آثار سوگواره عاشورایی «ده» که با عنوان بانوی فرهنگ است و «داستانک های کوتاه عاشورایی» است در ایام رستخیز عام اجرا خواهد شد. نمایش عکس پیاده روی اربعین که آثار عکاسی حمید وکیلی عکاس متعهد است را در حین رویداد خواهیم داشت.
وی افزود: غرفه استعدادیابی هنری در بخش مکتب هنری را فعال می کنیم و همچنین نمایشگاه پرچم و کتیبه موکب آرت در این رویداد اجرا می شود. برنامه ای نیز با محوریت کودک و نوجوان با نام «رؤیای کودکانه، ترسیم مادرانه» در غرفه ای برگزار خواهد شد که در آن به مخاطب کم سن و سال این رویداد پرداخته می شود.
معاون هنری حوزه هنری تصریح کرد: تلاش ما این است که این نمایشگاه مقدمه ای برای ترویج و آماده سازی افکار و روح و روحیه زوار اربعین امسال باشد. هماهنگی های اولیه انجام شده تا غرفه تمدید گذرنامه در این رویداد حضور داشته باشد که البته هنوز قطعی نشده و در دو سه روز آینده کارهای آن انجام خواهد شد.
وی افزود: رویداد «رستخیز عام» ادای احترام هنرمندان به آستان سیدالشهدا است که در آن هنرمندان ایرانی و انقلابی به زبان هنر، علاقه قلبی خود را به امام حسین ابراز می کنند. امیدواریم که این علاقه قلبی آن ها مورد قبول سید و سالار شهیدان قرار بگیرد و در بحث اجرا به بهترین نحو ممکن این رویداد برگزار شود.
کوروش زارعی درباره تغییرات برنامه های اربعین به دلیل گرمای هوا گفت: اربعین و روایت راهیان به قوت خود باقی است. امسال در جاهای مختلفی همچون عمود ۱۱۲۰، عتبه و …اجرا خواهیم داشت که دو روز در نجف، چهار روز در مسیر پیاده روی و سه روز در کربلا هستیم. تغییری که اتفاق افتاده این است، امسال مثل سال های گذشته در عمود ۱۶۱ اجرا نخواهیم داشت.
وی افزود: در کربلا با حشدالشعبی هماهنگ شده ایم و در عتبه حسینی اجرا خواهیم داشت. همچنین هفته آینده فراخوان اربعین را منتشر می کنیم. امسال به دلیل گرما ممکن است تعداد افراد را کاهش دهیم و افرادی که اجراهای باکیفیت تری دارند را با خود همراه کنیم.
کوروش زارعی بیان کرد: ما سال های گذشته در زمان ریاست آقای مؤمنی جلسات بسیاری با افراد تحصیل کرده و مدرسین دانشگاه انجام دادیم تا در نهایت به بنیاد تعزیه رسیدیم و مکاتبات آن را انجام دادیم ولی بر سر مکان به مشکل خوردیم، اگر ساختمان خوبی در اختیار ما قرارداده شود، ما اساس نامه آن را نوشتیم و اساتید زیادی پای کار آمده اند، اگر مکان آن فراهم شود باقی مشکلات حل شده است و ما کاری خواهیم کرد که دائماً در آن مکان به پرده خوانی و تعزیه پرداخته شود، ما حدود هفتاد درصد کار را پیش برده ایم تنها سی درصد آن باقی مانده است.
علی فروزانفر به پرسشی درباره حضور هنرمندان خارجی در رویداد و اجرای آن در سایر استان ها، پاسخ داد: خیر! هنرمندهای این رویداد همه ایرانی هستند. مشابه این اتفاق برنامه های دیگری در سطح کشور در حال برگزاری است، همزمان با این رویداد سوگواره آواها و نواهای عاشورایی در کرمان در حال برگزار می شود ولی برنامه «رستخیز عام» تنها در تهران برگزار می شود.
کوروش زارعی در ادامه گفت: پیش تر در گرگان تکیه ای به نام تکیه هنرمندان در حال برگزاری بود که سعی شده بود به شیوه این افراد به عزاداری هنرمندانه برای امام حسین پرداخته شود. این برنامه تجربه خوبی بود و پیشنهاد شد که در دهه اول، سوگواره های هنرمندانه با عنوان تکیه هنرمندان در استان های مختلف کشور برگزار شود.
وی افزود: در مورد پرسش اول، دو سال پیش که تعزیه ای به نام «شبیه حسین» برگزار شد که در آن مخاطب خارجی داشتیم، زوجی ایتالیایی و هنرمندی از سوئد به دیدن این برنامه آمده بودند. همیشه مخاطب خارجی داشتیم ولی این موضوع که هنرمند خارجی داشته باشیم، خیر!
کوروش زارعی در مورد علت ممنوعیت ورود آقایان به نمایش «علیا مخدره» بیان کرد: گروه هنر مقدس یک گروه خانومانه است و نگاه آنان به این صورت است که مخاطب این اجرا باید بانوان باشند به دلایل مختلفی که در این گروه تصویب شده است.
کوروش زارعی در مورد انتخاب این ۴ استان توضیح داد: من خودم فرزند تئاتر کشور هستم و تمام تئاتر این کشور، مخصوصاً تئاتر آئینی و آئین های نمایشی این کشور را به خوبی می شناسم. ما دوست داشتیم از تمامی استان ها به دعوت هنرمندان بپردازیم ولی کمی با مشکل بودجه مواجه شدیم، به همین دلیل با شناختی که از آدم ها و آئین های عاشورایی این استان ها داشتم این استان ها را انتخاب کردم.
علی فروزانفر درباره نحوه مدیریت و مشکلات آن با تعدد زیاد برنامه ها تصریح کرد: در مورد نحوه مدیریت، یک بازه زمانی چهار ساعته برنامه ریزی شده و اکثر کارها به طور گردشی و تکرارشونده است. وقتی فردی روز اول به این رویداد می آید نمی تواند تمامی برنامه ها را ببیند زیرا بسیاری از آنان همزمان در حال اجرا هستند و این تکرارشوندگی ظرفیت اجرا را بالاتر خواهد برد. این اتفاق برای ما یک تجربه تازه و جدید است زیرا اولین بار است که مخاطب عام وارد حوزه هنری خواهد شد، امید است که این رویداد فکر شده و برنامه ریزی شده اجرا شود.
همچنین کوروش زارعی در ادامه بیان کرد: باید اضافه کرد که ما حق انتخاب را به مخاطب داده ایم تا به انتخاب خود به تماشای برنامه بپردازد و سعی شده تا در زمان تعزیه و نمایش عروسکی و… در زمانی باشد که مزاحمتی برای سایر برنامه ها ایجاد نشود.
این رویداد از ۲۰ الی ۲۷ مرداد ساعت ۱۸ الی ۲۲ در حوزه هنری تهران واقع در خیابان سمیه برگزار خواهد شد.
۱۴۰۲/۰۵/۱۸ ۱۶:۵۳
