علی رهبری آهنگساز و رهبر بین المللی ارکستر که طی سال های گذشته مدیریت هنری و رهبری دائم ارکستر سمفونیک تهران را به عهده داشته در گفتگو با خبرنگار مهر از تجربه حضور چند ماهه خود در مجموعه بین المللی مارینسکی سن پترزبورگ روسیه با مدیریت والری گرگیف از شناخته شده ترین رهبران ارکستر دنیا سخن گفت و توضیح داد: طی روزهای پیش رو برای چندمین بار به اپرای مارینسکی سن پترزبورگ دعوت می شوم تا به عنوان رهبر ارکستر دو برنامه مختلف حضور داشته باشم. اپرای مارینسکی سن پترزبورگ یکی از مشهورترین مجموعه های موسیقی دنیاست که من بعد از سال ها دوباره تجربه اجرای در این مکان ارزشمند را دارم.

وی افزود: کار ما روی صحنه رفتن است ولی یکی از نکات مهمی که برایم در اجرای مجموعه مارینسکی دارای اهمیت است، حضور در محلی است که بزرگترین آهنگسازان دنیا چه روسی و چه غربی در این مکان به اجرای برنامه پرداخته و آثارشان را به مخاطب ارائه دادند. افرادی مانند چایکوفسکی، کورساکف، راخمانینف، شوستاکوویچ و بسیاری دیگر از موزیسین های برتر دنیا حضور در این مکان ارزشمند را تجربه کردند. پس طبیعتاً این افتخار بسیار بزرگی برای من است که من نیز می توانم جزو همین افرادی باشیم که تجربه رهبری ارکستر در مجموعه ارزشمند مارینسکی را داشته ام.

رهبری ادامه داد: مجموعه ای که به اعتقاد من در دنیا نمونه ندارد و هم اکنون یکی از مهم ترین مجموعه های موسیقایی دنیاست که هر هنرمندی آرزو دارد در این مکان اجرایی را تجربه کند. چرا که هم اینک مجموعه مارینسکی دربرگیرنده ۴۰۰ نوازنده ممتاز و درجه یک است که به قدری فرم پیدا کرده اند که وقتی شما به عنوان یک رهبر مهمان وارد تمرین می شوید، شگفت زده می شوید که با هنرمندان عالی رو به رو هستید. شرایطی که واقعاً برایم تجربه ارزشمندی است به ویژه اینکه مسئولیت و مدیریت چنین مجموعه ای بر عهده هنرمندی به نام والری گرگیف است که سطح رهبری او در حوزه ارکسترها اکنون در بالاترین رتبه هاست.

این هنرمند ایرانی در ادامه صحبت های خود تصریح کرد: آنچه بنده و امثال من در حوزه رهبری ارکستر انجام می دهیم، همواره در معرض قضاوت رسانه ها، مردم و هنرمندان قرار دارد براساس نوع و کیفیت اثری است که پیش روی مخاطبان گذاشته می شود. در واقع کار ما به مثابه کار یک قالیباف می ماند که هم مردم و هم قالیبافان آن را ارزیابی می کنند و چه زیباتر وقتی که هر دو این طیف از کار شما راضی باشند.

وی افزود: شرایطی که برای من طی این روزها پدید آمد و استاد گرگیف راجع به کار من قضاوت کرد برای من یک افتخار بزرگ محسوب می شود چرا که وی تصمیم گرفت زین پس از بنده به عنوان رهبر مهمان دائم کنسرت های اپرای مارینسکی استفاده کند. شرایطی که بعد از حدود ۴۰ سال برای اولین بار است که در زندگی هنری ام اتفاق افتاده و پس از توجه ویژه و محبت آمیز استاد هربرت فون کارایان رهبر ارکستر فیلارمونیک برلین که روی کارم قضاوت کرد دوباره تجربه مهمی را با استاد گرگیف سپری کردم.

این آهنگساز و رهبر ارکستر در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا تحریم های اخیر غرب علیه روسیه روی فعالیت های هنری این هنرمند و اپرای مارینسگی تأثیر منفی گذاشته یا خیر، بیان کرد: به هیچ وجه تحریم ها نه تنها در این جریان هنری تأثیر منفی نداشته است، بلکه موجب افزایش مخاطبان فعالیت های اپرای مارینسکی هم شده است. به اعتقاد من تحریم های غربی باعث شدند که مجموعه های موسیقی در مونیخ، برلین، وین، پاریس، نیویورک و بسیاری از شهرهای دیگر از نعمت حضور گرگیف بی بهره بمانند. در عوض خود شاهد بودم که مردم روسیه اکنون از هر جایی حتی غرب به سمت سن پترزبورگ می آیند تا شاهد رهبری گرگیف در اپرای مارینسکی باشند. به نظر من تحریم های غرب هدیه ای به مردم روسیه بود تا بتوانند شاهد هنرنمایی هنرمندی باشند که همواره در سفر برای اجرای برنامه بود و اکنون به واسطه تحریم های غرب می تواند شرایطی را فراهم کند تا مردم روسیه بیشتر از هنر او لذت ببرند.

وی در رابطه با واکنش هایی که پس از حضور وی در روسیه با آن رو به رو شد، توضیح داد: با توجه به اینکه بنده مدت ها پیش افتخار حضور در کشور اوکراین را هم داشتم، طی روزهای گذشته صحبت ها و انتقاداتی مطرح شد که چرا در حین جنگ روسیه و اوکراین بنده در روسیه حضور پیدا کردم که باید در جواب منتقدان بگویم اولاً شغل من رهبری ارکستر است و اساساً هم با هیچ تحریمی در دنیا موافق نیستم. چرا که تحریم فقط ضرر به جایی زده که هدف نبوده است. بر همین اساس تحریم یک ورزشکار یا یک موسیقیدان در این وانفسا بسیار ناعادلانه است. البته که بنده می دانم بسیاری از هنرمندان در کشورهای اروپایی به آقای گرگیف حسادت می ورزند و دوست ندارند هم وطنان آن با هنرمندی این استاد ممتاز موسیقی بیشتر آشنا شوند. به هر حال همان گونه که بنده چندی پیش به اوکراین دعوت شدم، به دعوت مجموعه مارینسکی در روسیه حضور پیدا کردم. ضمن اینکه من به روسیه نرفتم، من نزد گرگیف یکی از استادان مسلم موسیقی رفتم، من به شهر چایکوفسکی و کورساکف رفتم که در این شهر بزرگترین آثار موسیقی را خلق کردند.

وی درباره رپرتوار اجرای آثاری که به واسطه رهبری او در اپرای مارینسکی روی صحنه رفته و خواهد رفت، توضیح داد: همواره در برنامه های مختلفی که به عنوان آهنگساز و رهبر ارکستر حضور داشتم تمایل داشتم علاوه بر اجرای رپرتوار آثار آهنگسازان غربی از آثار آهنگسازان شرقی هم استفاده کنم که خوشبختانه در مجموعه مارینسکی با این پیشنهاد من موافقت شد. نکته جالب توجه اینکه شخص آقای گرگیف ایران و فرهنگ ایرانی را بسیار دوست دارد و پس از اینکه در کنسرت قبلی به او گفتم تصمیم به اجرای پروژه «چنین گفت زرتشت» به زبان فارسی را دارم از آن استقبال کرد. این در حالی است که تصمیم داریم در کنسرت های پیش که نیمی از آثار از آهنگسازان غربی و نیمی دیگر از آهنگسازان شرقی استفاده خواهد شد، آثار هنرمندانی از هندوستان، تاجیکستان و کشورهای شرقی را نیز پیش روی مخاطبان قرار دهیم.